Gepubliceerd in jaargang 79, nummer 1 van Lacerta
J. ter Borg
Noord-Amerikaanse moerasschildpadden (genus Trachemys en Graptemys) in een onverwarmde kas. Poging om de dieren aan “natuurlijk” UV-licht bloot te stellen.
Tekstfragment
In een vorig artikel (ter Borg, 2018) beschreef ik hoe ik mijn moerasschildpadden (Trachemys scripta elegans, Trachemys scripta scripta, Graptemys ouachitensis en Graptemys pseudogeographica kohnii) het gehele jaar in een vijver in een kas hield, zonder kunstmatige bijverwarming. Ik besprak het belang dat ik hechtte aan de mogelijkheid voor de dieren om zich in de lente, zomer en herfst goed op te kunnen warmen, en dat de normale temperaturen in Nederland schromelijk tekortschoten om in hun warmtebehoefte te voorzien. Vandaar dat ik al ruim 20 jaar deze dieren achter glas in een kas hield, zodat ze veel sterker konden opwarmen dan in de buitenlucht mogelijk was.
Tegelijkertijd gaf ik aan dat ik ze, door ze achter glas te houden, geen directe UV-straling van de zon, nodig voor de vorming van vitamine D3, kon bieden en ik de dieren daarom dus voederde met kattenbrokjes uit blik, waar (ook) vitamine D3 in zit.
In hetzelfde artikel haalde ik een auteur aan, die een vergelijkbaar probleem probeerde op te lossen door in plaats van glas Lexan te gebruiken. Dat was voor mij de reden om kijken of het ook voor mij mogelijk zou zijn om (een deel van) het glas te vervangen door kunststof. Echter, een korte zoektocht op internet maakte al snel duidelijk dat gebruikelijke kunststoffen van de bouwmarkt, zoals acryl of polycarbonaat, net als glas ook UV-straling blokkeren.
Maar het geluk was met mij. Naar aanleiding van bovenstaande artikel werd ik eind januari 2019 gemaild door Lodewijk IJlst, die op zijn werk met een spectrofotometer een aantal kunststoffen en folies had doorgemeten op lichtdoorlaatbaarheid, met speciale aandacht voor het golflengtegebied van 290-315 nm (UV-B), wat voor de aanmaak van vitamine D3 van belang is. Hij identificeerde drie geschikte folies, die in het betreffende gebied UV-straling voor ongeveer 40-50% doorlieten. Hieruit besloot ik een keuze te maken om een praktijktoets op te zetten.
English summary
North American turtles (genus Trachemys and Graptemys) in a greenhouse without heating. Attempt to expose the animals to more “natural” UV light.
The Dutch climate is too cold with too little sunshine for keeping these animals outdoors without additional heating and protection, so the author keeps his turtles in a greenhouse. However glass blocks UV light, so vitamin D3 has to be administered through their food (canned catfood), on which they thrive, some of them for more than 20 years.
Three types of foil were identified, by a Dutch keeper of tortoises, to be translucent for UV-B light for 40-50%, and the author tested one of these (reinforced SUV foil) for practicability. This foil resisted storm without problems, but the effect of the UV light on the animals was expected difficult to be determined, as their diet remained the same. However the animals, that used to stay basking all day long during sunny weather, tended to retreat significantly more often in the water when this foil was used. Although it is possible that this is an effect of this new availability of UV light, this is not certain. Maybe the turtles just don’t like the more diffuse sunlight entering through the foil instead of the clear light through glass.