Hemidactylus frenatus
Herkomst: Tropische gebieden van Zuid-Oost Azië, de tjiktjak is een kolonist van tropische gebieden over de hele wereld.
Afmetingen: Kopromlengte 8 cm – Totale lengte 14 cm
Klimaatgegevens: Temperatuur overdag 25-30°C, ‘s nachts 20-22°C, daglengte 14 uur. ‘s Winters vergelijkbare temperatuur, daglengte 11 uur. Relatieve luchtvochtigheid overdag 50-60% en ‘s nachts 80-90%.
Biotoop: Tjiktjaks zijn echte cultuurvolgers, en zijn binnen hun verspreidingsgebied vooral in en om huizen en op bomen te vinden.
Ferguson zone: 1
Geslachtsonderscheid: Mannen hebben een dikkere staartwortel en duidelijke pre-anale opriën. Bij zwangere vrouwtjes schemeren vaak eieren door de buikhuid.
Voortplanting: Vrouwtjes leggen meerdere malen per jaar steeds twee eitjes op verborgen plaatsen (in bamboepijpen of bladoksels van planten). Eieren voorzichtig verzamelen en apart uit laten komen (incubatietemperatuur tussen 26-29°C, eieren komen na 54-75 dagen uit). Jongen van gelijke grootte kunnen in groepen (2-5) worden opgekweekt.
Bijzonderheden: Deze soort wordt vaak samen met de platstaartgekko (Cosymbotus platyurus) aangeboden. De tjiktjak heeft een ronde staart in tegenstelling tot de afgeplatte staart van C. platyurus. Beide soorten maken kwetterende geluidjes.
Terrarium
Minimale afmetingen: Oppervlakte: 0,09 m2 (30×30 cm). – Hoogte: 60 cm.
Soort terrarium: Tropische bosterrarium
Verlichting: Gloeilamp in terrarium voor plaatselijke opwarming (35-40°C). Eventueel een klein rood lampje om de dieren ’s nachts te kunnen observeren.
Opmerking betreffende UV-lampen:
Hoewel bij de hier beschreven verzorgingshandleiding het gebruik van UV-licht niet, of slechts vrijblijvend wordt geadviseerd, is de laatste jaren uit wetenschappelijke studies wel duidelijk geworden dat bij vrijwel alle reptielen de toepassing van UV-B lampen een positief effect heeft op de gezondheid en de voortplanting van de dieren. Er zijn diverse typen UVB Lampen beschikbaar, waarbij er ook combinatie lampen zijn die zowel UVB licht als warmte afgeven. Raadpleeg de rubriek over UVB- verlichting voor advies over de juiste lamp voor uw dier. Ferguson zone:1
Verwarming: Temperatuur overdag 25-30°C, ‘s nachts 20-22°C
Bodem: Potgrond, turf of zand.
Wandbekleding: Kurkplaten, polystyreen met tegellijm, steenstrips. Type is eigenlijk niet erg belangrijk.
Inrichting: Enkele dikke takken. Veel schuilplaatsen creëren inde vorm van stukken schors, holle kurktakken, dikke bamboestokken enz.
Planten: Planten zijn niet noodzakelijk, enkele niet al te lichtbehoeftige planten kunnen gebruikt worden. In dat geval is er wel extra verlichting in de vorm van een TL boven de bak nodig
Aantal dieren: Alleen of per paar huisvesten. Een extra vrouwtje is mogelijk, maar dan moet de bak ruimer bemeten worden. Combineren met andere soorten is af te raden.
Luchtvochtigheid: Relatieve luchtvochtigheid overdag 50-60% en ‘s nachts 80-90%.
Water: Er moet altijd een bakje met water beschikbaar zijn. Sproei ‘s avonds en zorg dat de bak na twee uur weer opgedroogd is. Bij het dagelijkse sproeien likken de dieren de druppels van de bladeren.
Voedsel: Voer niet te veel, twee maal per week is over het algemeen voldoende, alleen in de voortplantingstijd heeft het vrouwtje meer nodig. Opgroeiende jongen doen het het beste wanneer ze dagelijks kleine porties krijgen. Voor wat betreft voedseldieren is variatie belangrijk. Weideplankton, krekels, meel-en buffalowormen, wasmotten en krul- en fruitvliegen zijn geschikt. Voederdieren dienen te worden gegutload door deze uiterlijk 12uur van te voren voedsel te geven, hiervoor kunt u commercieel verkrijgbare insectenvoeders gebruiken maar ook groenten resten of geweekte kattenbrokjes (voor krekels).
Voedingssupplementen: De voedseldieren kunnen het beste bepoederd met kalkvitaminepreparaat worden aangeboden. Dit preparaat zou ook vitamine D3 moeten bevatten. Altijd zorgen voor kalk in de bak, bijvoorbeeld in de vorm van stukjes sepia.
Literatuur:
E. van Eijsden, 1982. Hemidactylus frenatus, de Tjitjak. Lacerta 40 (10/11) : 221-222. , F. Hagedoorn, 1994. De gekko’s Hemidactylus frenatus en Cosymbotus platyurus in Thailand en in het terrarium. Lacerta 52 (3): 76-79
Nota bene: Raadpleeg bij gezondheids- problemen altijd een dierenarts!